Insanları tanımlamamızı sağlayan bir diğer parmak izi: Anılar
Anılar, Beynin Nasıl Düzenlendiğini Gösteren 'Parmak İzleri' Yaratıyor
Yeni çalışmalar gösteriyor ki insan beyninin organizasyonunun ve kapsamlı mimarisinin evrensel olmasına rağmen, ortak senaryoları yeniden hayal etmelerindeki farklılıklar beyin aktivitesinde gözlemlenip ölçülebiliyor. Bu özgün nörolojik imzaların nihayetinde Alzheimer gibi hastalıkların anlaşılmasında, çalışılmasında ve belki de iyileştirilmesinde kullanılma ihtimali bulunuyor.
“İnsanlar benzer hadiseleri farklı şekillerde düşünürler, çünkü geçmiş deneyimleri farklıdır.” diyor Dr. Feng (Vankee) Lin. “Araştırmamız, insan beynindeki günlük yaşamla ilgili kompleks bilgileri deşifre edebileceğimizi ve her bireyin anımsadığı deneyimlere özgü nörolojik “parmak izlerini” belirleyebileceğimizi gösteriyor.” Lin, University of Rochester Del Monte Institute’da Sinirbilim alanında doçentlik yapmaktadır ve Nature Communications dergisinde yayımlanan bu araştırmanın ortak yazarıdır.
Bu araştırmada, araştırmacılar 26 katılımcıdan yaygın senaryoları (araba kullanmak, bir düğüne katılmak, restoranda yemek yemek gibi) hatırlamalarını istediler. Senaryolar yeterince geniş olduğu için her bir katılımcı farklı bir şekilde senaryoları hayal edebilirdi. Örneğin, araştırmacılar katılımcılardan bir dans ile ilgili bir olayı canlı bir şekilde hatırlamalarını ve tanımlamalarını istediği zaman, katılımcıların biri kendi kızını dans resitalinde izlediğini anımsarken, başka bir katılımcı kendini bir barda dans ederken hayal edebilir.
Katılımcıların sözlü açıklamaları (Verbal Description) bir dilbilimsel hesaplama modelinde eşlendi, bu model kelimelerin manasını sayısal bir şekile benzetiyor ve beyan ediyordu. Katılımcılardan ayrıca hatırlanan deneyimin sınıflanması soruldu, mesela hatırladıkları tecrübe ne şiddetle ses, renk,hareket ve farklı duygularla ilişkilidir.
Çalışma gönüllüleri daha sonra fonksiyonel bir MRG'ye (fMRI) yerleştirildi ve araştırmacılar beynin hangi alanlarının aktive edildiğini ölçerken deneyimi yeniden tasarlamaları istendi. Araştırmacılar, fMRI verilerini ve deneğin sözlü açıklamalarını ve derecelendirmelerini kullanarak, o bireyin deneyimleriyle ilişkili beyin aktivite modellerini izole edebildiler. Örneğin, senaryoda katılımcı kırmızı ışıkta geçmeyi hayal ederse, beynin hatırlama hareketi ve rengi ile ilişkili alanları etkinleştirilecektir. Araştırmacılar, bu verileri kullanarak, her katılımcının beyninin işlevsel bir modelini oluşturdu ve esasen nörolojik aktivitelerinin benzersiz bir imzasını oluşturdu.
Araştırmacılar insanlar, nesneler, yerler, duygular ve hisler hakkında bilgi hatırlamaya katkıda
bulunan beyin ağlarında bilginin işlenmesi için Merkez görevi gören beyinde birkaç alan tanımladılar. Ekip, bu ağlardaki aktivasyon modellerinin nasıl bireysel olarak farklılık gösterdiğini kişinin hatırlamalarının ve hayal gücünün detaylarına bağlı olduğunu
Del Monte Sinirbilim Enstitüsü ve çalışmanın ortak yazarı Dr. Andrew Anderson, "Bilişsel bilimin amaçlarından biri, anıların insan beyni tarafından nasıl temsil edildiğini ve manipüle edildiğini anlamaktır" dedi. "Bu çalışma, fMRI'nin, her bireyin benzersiz deneyimini yansıtan karmaşık hayali olayların sinirsel temsilindeki anlamlı kişilerarası farklılıkları tanımlamak için yeterli sinyalle beyin aktivitesini ölçebildiğini gösteriyor."
Yazarlar, beynin nasıl bir ağa bağlandığına dair anlayışımızı genişletmenin yanı sıra, tanımladıkları kilit bölgelerin çoğunun, biz yaşlandıkça işlevinde azalma eğiliminde olduğuna ve Alzheimer gibi hastalıklarda meydana gelen dejenerasyona karşı savunmasız olduğuna dikkat çekiyorlar. Bulgular, demans, şizofreni ve depresyon gibi düzensiz bellek eksiklikleriyle ilişkili bozuklukları teşhis etmek ve incelemek için yeni yollara yol açabilir ve hatta belki tedavileri kişiselleştirebilir ve hangi tedavilerin daha etkili olacağını tahmin edebilir.
Kaynak: https://neurosciencenews.com/memory-brain-organization-17297/
Çeviren: Oğuz Kaan Oktaze, Sara Shishavani Abbasi, Ayberk Yaman, Ayşe Çeçen, Süleyman Mirsad.
İnstagram: @aybu_tik
Facebook: @Aybu Tik
Twitter: @tibbiinovasyon
Yorumlar
Yorum Gönder